رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس گفت: تاکنون هیچ گزارشی درباره عملکرد هیات امنای صرفه جویی ارزی وزارت بهداشت به کمیسیون بهداشت و درمان مجلس داده نشده است.
حسینعلی شهریاری در گفت و گو با خبرنگار ساعت سلامت افزود: اطلاعاتی از وضعیت هیات امنای ارزی ندارم. زیرا تاکنون هیچ گزارشی درباره عملکرد این نهاد از جمله درباره مباحث مالی به کمیسیون بهداشت و درمان مجلس داده نشده است که بتوانیم پیگیری کنیم.
وی در پاسخ به این پرسش که آیا در هیات امنای ارزی آن طور که دکتر نمکی گفته فساد مالی رخ داده است گفت: بهتراست در این مورد از سازمانهای نظارتی مثل سازمان بازرسی کل کشور و دیوان محاسبات کشور پیگیری کنید. احتمالا این مراکز باید اطلاعاتی در این زمینه داشته باشند چون این کار جزو وظایف ذاتی نظارتی این نهادهاست و باید به این مسائل رسیدگی کنند.
شهریاری درباره علت بی اطلاعی مجلس از فعالیت های هیات امنای صرفه جویی ارزی گفت: باید کسی به کمیسیون بهداشت گزارشی بدهد که بتوانیم پیگیری کنیم. نمی توانیم خودمان ورود کنیم چون افرادی برای نظارت نداریم. سازمانهایی مثل سازمان بازرسی کل کشور یا دیوان محاسبات برای این کار امکاناتی در اختیار دارند و کمیسیون بهداشت هم در صورتی که این نهادها گزارشی بفرستد می تواند آن را پیگیری کند.
رئیس کمیسیون بهداشت مجلس افزود: هیات امنای صرفه جویی ارزی در معالجه بیماران «یک نهاد دولتی» است و مصوبه مجلس دارد اما درباره فعالیت‌های اقتصادی آن اطلاعی ندارم. هیات امنای ارزی سالها پیش در اوایل انقلاب درست شده است.
شهریاری در پاسخ به این پرسش که نظر شما درباره فعالیت‌های شرکتهای زیر مجموعه هیات امنای ارزی گفت: متاسفانه گزارشی درباره این فعالیت‌ها نداشته‌ایم. فکر می کنم سازمان بازرسی درباره این مسائل اطلاعات خوبی داشته باشد.
علت تاسیس هیات امنای ارزی در وزارت بهداشت
به گزارش ساعت سلامت هیات امنای صرفه جویی صرفه جویی ارزی در معالجه بیماران بر اساس قانون مصوب مجلس یک نهاد عمومی غیر دولتی است که قانون آن در هشت ماده در تاریخ 21 آذر 1378 در مجلس شورای اسلامی تصویب شده است.
در این قانون آمده است: از تاریخ اجرای این قانون هیأت امنای صرفه‌جویی ارزی در معالجه بیماران (هیأت امنای ارزی) که در این قانون «هیأت» نامیده خواهد شد به صورت نهاد عمومی غیر دولتی فعالیت می‌نماید. تعداد اعضای هیأت پنج نفر است که توسط وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی منصوب می‌شوند.
در ماده 3 این قانون چهار هدف برای تاسیس این نهاد غیر دولتی در وزارت بهداشت عنوان شده است که شامل ایجاد زمینه معالجه همه بیماران در داخل کشور و بی‌نیاز کردن کشور از اعزام بیمار برای معالجه به خارج از کشور، کاهش وابستگی علمی و فنی در زمینه مداوای بیماران و صرفه‌جویی ارزی در این حوزه است.
وظایف و اختیارات هیأت امنای ارزی نیز در ماده 4 این قانون مشخص شده است که شامل این چهار وظیفه است: ایجاد هر گونه تسهیلات برای واحدهای درمانی داخل کشور و تجهیز آنها، بهبود کیفی و کمی امکانات مراکز آموزشی و درمانی داخل کشور و اعزام متخصصان پزشکی و پیرا پزشکی و حرفه‌های وابسته برای دوره‌های آموزشی و زمینه سازی و ایجاد تسهیلات در این حوزه ها و نیز سرمایه گذاری در تولید در حد امکان.
منابع هیات امنای ارزی از کجا تامین می شود
بر اساس ماده 5 این قانون، هیات امنای ارزی، با وجودی که یک نهاد عمومی غیر دولتی معرفی شده است. می تواند از منابع دولتی استفاده کند. در این ماده قانونی آمده است: اعتبارات مندرج در قانون بودجه سالانه کل کشور (اعم از ریالی و ارزی) به صورت کمک ، به طور مستقیم توسط خزانه به حساب «هیأت» واریز می‌شود و مصرف آن تابع مقرراتی است که توسط هیأت با اخذ نظر از وزارت امور اقتصادی و دارایی تهیه و به تصویب وزیر بهداشت، درمان و‌آموزش پزشکی خواهد رسید.
طبق ماده 6 این قانون، واردات و خروج موقت یا دائم تیوپ مستعمل و قطعات دستگاههای پزشکی جهت تعمیر یا جایگزینی (یا برای گرفتن تخفیف ارزی) از کشور برای هیأت امناء بدون سپردن تضمین بلامانع است.
هیأت امناء گزارش وسایل وارد شده را فقط جهت ثبت آماری به وزارت بازرگانی و سازمان انرژی اتمی ارسال می‌دارد و نیاز به کسب مجوز جداگانه ندارد و گزارش کلی اصلاحات بعد را جهت ثبت آماری به وزارت بازرگانی ارسال‌می‌کند.
دانشکده‌ها و دانشگاههای علوم پزشکی، بیمارستانها و مؤسساتی که از امکانات هیأت امناء استفاده می‌کنند موظفند مفاد آیین نامه‌ای را که به پیشنهاد هیأت امناء به تصویب وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی می‌رسد اجرا کنند.
بر اساس این ماده قانونی، تجهیزات و ملزومات پزشکی و قطعات یدکی مربوط که توسط وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و بخش خصوصی با تأیید وزارتخانه مزبور‌وارد می‌شود و تجهیزات و ملزومات مورد نیاز بنیاد جانبازان و مستضعفان و معلولین سازمان بهزیستی از جمله صندلی چرخدار در صورت موافقت دولت از معافیت مذکور در بند مربوط به هیأت امناء برخوردار خواهد بود.
همچنین هیأت امنا می‌تواند برای راه‌اندازی واحدهای مربوط به خود و مراکز‌بهداشتی و درمانی و بیمارستانهای توسعه یافته با تأیید سازمان امور اداری و استخدامی کشور و تصویب هیأت وزیران پایوران مورد لزوم را استخدام کند.
لزوم حضور نمایندگان مجلس در هیات امنای ارزی
در قانون هیات امنای ارزی به نظارت مجلس بر این نهاد نیز اشاره شده و آمده است: دو نفر از نمایندگان مجلس (یک نفر از کمیسیون امور بهداری و بهزیستی و یک نفر از کمیسیون برنامه و بودجه) به انتخاب مجلس در جلسات هیأت‌امناء به عنوان ناظر شرکت و بر نحوه هزینه نمودن ردیف مربوط به هیأت امناء نظارت خواهند کرد.
این قانون تاکید می کند که هیأت امناء موظف است هر چهار ماه یکبار گزارش کلی مربوط به عملکرد خود را به کمیسیون بهداری و بهزیستی مجلس شورای اسلامی ارسال کند.
معاف از مالیات
در ماده 7 قانون هیات امنای ارزی نیز آمده است: پرداختها، دریافتها، واردات و ارسال قطعات مصرفی هیأت به خارج کشور، از هر گونه مالیات، عوارض، حقوق گمرکی، بیمه محلی، ثبت سفارش و پرداخت ما به التفاوت معاف است.
به این ترتیب هیات امنای ارزی به همت مرحوم عباس شیبانی با اختیارات و امکانات زیادی برای فعالیت های اقتصادی به عنوان یک نهاد غیر دولتی در زیر مجموعه وزارت بهداشت تاسیس شد.
اکنون حدود 24 سال از زمان تاسیس هیات امنای ارزی می گذرد. در این مدت اتفاقات زیادی افتاده است. فعالیت‌های اثربخش این نهاد عمومی غیر دولتی برای کمک به بیماران به خصوص تامین حلزون شنوایی برای حدود ۱۶ هزار کودک ناشنوا، کمک به تامین هزینه درمان بیماران نیازمند پیوند و تامین تجهیزات پزشکی مورد نیاز بیمارستانها از فعالیت های مثبت این نهاد است.
کمک به تامین هزینه پیوند کبد ۸۲۶۳ بیمار در هشت بیمارستان بزرگ کشور از سال ۸۷، کمک به تامین هزینه ۱۱هزار و ۵۵۷ پیوند مغز استخوان از سال ۸۸ و حمایت از انجام حدود ۱۱۶۰ پیوند قلب و ۱۴۲ پیوند ریه از جمله فعالیت‌های هیات امنای ارزی در راستای وظایف قانونی خود انجام داده است.
تامین تجهیزات پزشکی سرمایه‌ای مانند ام آر ای، سی تی اسکن. شتابدهنده، مانیتور و نیز انواع دستگاههای تصویربرداری. تخت‌های ویژه و نیز تجهیزات حفاظتی مورد نیاز در دوران کرونا از دیگر فعالیت‌های هیات امنای صرفه جویی ارزی است که به نوعی با خرید متمرکز برای بیمارستانهای وزارت بهداشت واسطه خرید این کالاها بوده است. اقداماتی که مدام در رسانه‌ها به عنوان دستاوردهای هیات امنای ارزی اعلام می‌شود.
توسعه شرکتها در دهه 90
با این حال از حدود دهه 90 فعالیت های این نهاد با تشکیل شرکتهای متعددی در قالب دو هلدینگ بزرگ آوا پزشک و آوای پردیس و تاسیس حدود 10 شرکت در زیر مجموعه آنها اشکال جدیدتری پیدا کرد وگسترده فعالیت های این نهاد به حوزه های مالی، تولید، استخدام نیرو، مدیریت بیمارستان، نظارتهای بهداشتی، خدمات اورژانس هوایی، تولید محتوای رسانه ای و… افزایش یافت.
در اواخر این دهه و با حضور سعید نمکی به عنوان وزیر بهداشت، دستور انحلال برخی از این شرکتها صادر شد. دستوری که هنوز به شکل کامل اجرا نشده است.
علیرضا خدایی، دبیر مجامع و امور شرکتهای هیات امنای صرفه جویی ارزی در گفت‌وگو با ساعت سلامت علت منحل نشدن این شرکتها را تعیین تکلیف نشدن دیون ممتازه این شرکتها شامل مالیات و بیمه اعلام کرد.
علت تاخیر در انحلال شرکتها
او گفت: با دستور وزیر سابق بهداشت شرکتهای عمران آوا سلامت، تامین آوا سلامت. آوای فناوری، آوا پزشک ایرانیان، آوای هنر و آوای سلامت ایرانیان وارد مرحله انحلال شدند. از بین این شرکتها شرکت آوای سلامت سال ۹۹ انحلال رسمی شد. اما بقیه این شرکتها به علت مشخص نشدن وضعیت دیون ممتازه هنوز منحل نشده اند.
خدایی افزود: ممیز مالیات رقمی را به عنوان بدهی شرکتهای در حال انحلال اعلام کرده که به آن اعتراض کرده‌ایم. و منتظر نتیجه رسیدگی به اعتراض هستیم. اما در مورد بدهی سازمان بیمه تامین اجتماعی با وجود درخواست رسیدگی از طرف هیات امنا هنوز این سازمان رسیدگی نکرده است.
به گفته او اکنون شرکتهای متعددی شامل شرکت پادیاب طب در زمینه تولید کیت های تشخیصی. شرکت آوا پزشک در حوزه تولید سرسوزن و سرنگ. شرکت هلی کوپتری در حوزه خدمات اورژانس هوایی. شرکت آوای پردیس در حوزه سهامداری پالایشگاه نفت. شرکت کارآفرینان سلامت در حوزه تامین نیروی پرستار قراردادی بیمارستانها و شرکت سلامت الکترونیک مبین ایرانیان در حوزه خدمات نظارت بر بهداشت اماکن در زیر مجموعه هیات امنای صرفه جویی ارزی در معالجه بیماران فعالیت می کنند.
اخبار مرتبط
سرنوشت نامعلوم تولید آنژیوکت در آواپزشک
توضیحات هیات امنای صرفه جویی ارزی در خصوص شائبه تولید آنژیوکت
تولید آنژیوکت نسل قدیم برای نسل جدید/ وعده آوا پزشک به زمستان رفت
عاقبت رقابت آوا پزشک با بخش خصوصی
جوابیه هیات امنای ارزی به گزارش ساعت سلامت
مدیرعامل آواپزشک: برای تولید آنژیوکت آماده‌ایم
