رئیس انجمن صنفی متخصصین تجهیزات پزشکی کشور گفت: تضاد منافع داروسازانی که در وزارت بهداشت و سازمان غذا و دارو مسئولیت دارند باعث شده مدیریت تجهیزات پزشکی مصرفی از حوزه تخصصی کارشناسان این حوزه خارج شود و به دست داروسازان بیفتد. اقدامی که قطعا سلامت بیماران را به خطر می‌اندازد.
مهندس احمد مسلمی در گفت و گو با خبرنگار ساعت سلامت افزود: رشته مهندسی پزشکی با رشته داروسازی کاملا متفاوت است. فارغ التحصیلان هر یک از این رشته‌ها دروس مرتبط با رشته خودشان را در دانشگاه می‌آموزند که کاملا با هم متفاوت است اما متاسفانه در چند سال اخیر بخشنامه‌های ابلاغی وزارت بهداشت باعث شده داروسازان وارد حیطه فعالیت متخصصان مهندسی پزشکی بشوند، در حالی که این افراد هیچ تخصصی در این زمینه ندارند.
وی ادامه داد: اگر هم داروسازان به صورت سطحی با برخی تجهیزات پزشکی آ‌شنا باشند در مورد علوم این رشته، مواد تشکیل دهنده این اقلام، حساسیت‌ها و استانداردهای این وسایل اطلاعات کافی ندارند زیرا در رشته داروسازی هیچکدام از این دروس را نمی‌خوانند.
رئیس انجمن صنفی متخصصین تجهیزات پزشکی کشور گفت: رشته مهندسی پزشکی هیچ تداخلی با رشته داروسازی ندارد و همان طور که یک فرد تحصیلکرده در رشته مهندسی پزشکی هیچ مبحثی را در مورد داروسازی در دانشگاه نمی‌خواند، یک فرد داروساز هم آموزشی در مورد تجهیزات پزشکی در دانشگاه نمی بیند. بنابراین حیطه فعالیت هر کدام از این رشته‌ها کاملا از هم جداست و کاملا تفکیک شده است.
داروساز صلاحیت علمی مدیریت تجهیزات پزشکی را ندارد
وی افزود: به تناسب این رشته‌ها در سطح بیمارستانها و دانشگاههای علوم پزشکی و در سطح کشور پست‌های مدیریتی وجود دارد. این پست‌ها و جایگاهها نیز تخصصی هستند. در ارزیابی سنجه‌ها و اعتباربخشی بیمارستانها نیز بررسی و ارزیابی هر کدام از این حیطه‌ها کاملا تخصصی است. سنجه‌ها و ارزیابی‌های دارویی در حوزه تخصصی داروسازان است و سنجه‌ها و شاخص‌های تجهیزات پزشکی، پرستاری و پزشکی هر کدام متخصص خودش را دارد.
مسلمی گفت: در چند سال اخیر به خصوص از زمانی که سازمان غذا و دارو تشکیل شد و به ویژه از زمانی که وزیر وقت بهداشت داروساز بود، ورود و دخالت داروسازان در مدیریت تجهیزات پزشکی به شدت افزایش یافت. شرایطی فراهم کردند که داروسازان بتوانند در سطوح مختلف از سطوح کلان مدیریت ملی تا سطوح بیمارستانی مدیریت تجهیزات پزشکی را هم به عهده بگیرند.
وی افزود: در این شرایط داروسازان نه تنها در سطوح مدیریتی تجهیزات پزشکی وارد شدند بلکه حتی در سطوح خرد و مدیریت تجهیزات پزشکی بیمارستانها و ارزیابی سنجه‌ها و شاخص‌های بیمارستانی نیز وارد شدند و متخصصان و مهندسان تجهیزات پزشکی را از این عرصه بیرون کردند.
رئیس انجمن صنفی متخصصین تجهیزات پزشکی کشور ادامه داد: عوارض و پیامدهای این تصمیم گیری غلط در وزارت بهداشت اول از همه به مردم و بیماران وارد می شود زیرا هیچ داروسازی نمی‌تواند و صلاحیت علمی این را ندارد که درباره تجهیزات پزشکی نظر بدهد همان طور که یک مهندس پزشکی یا متخصص رشته دیگری نمی‌تواند در حوزه داروسازی نظر بدهد.
تفکرات غلط مدیران وزارت بهداشت
وی گفت: این مساله متاسفانه در سالهای اخیر به شدت شایع شده و حتی برای اینکه بهتر بتوانند به مقصود خود برسند مدیریت تجهیزات مصرفی را از تجهیزات بزرگ سرمایه‌ای جدا کردند و به داروسازان اجازه دادند در مدیریت تجهیزات مصرفی که حیطه بزرگتری است و بازار بزرگتری دارد ورود کنند اما نمی‌توانند در مدیریت تجهیزات پزشکی بزرگ ورود کنند.
مسلمی افزود: تفکر مدیران وزارت بهداشت این است که چون دستگاههای بزرگ به تعمیر نیاز دارند و داروسازان نمی توانند ورود کنند، باید این حیطه را از مدیریت تجهیزات پزشکی مصرفی جدا کنند، در حالی که این تفکر غلط است و مدیریت تجهیزات مصرفی کاملا در حوزه تخصص مهندسی پزشکی است و هیچ ارتباطی با رشته داروسازی ندارند.
وی ادامه داد: اینکه در یک داروخانه دستکش یا چسب زخم فروخته می‌شود دلیل بر این نمی‌شود که داروساز صلاحیت حرفه‌ای تشخیص استاندارد و کیفیت این وسایل را دارد و می‌تواند در مورد مدیریت تامین و توزیع این اقلام نظر بدهد. متاسفانه این شگردی است سازمان غذا و دارو و داروسازان علیه مدیریت تجهیزات پزشکی متخصصان این حوزه به کار گرفتند و بلای بزرگی را بر سر مدیریت لوازم پزشکی در کشور آوردند.
رئیس انجمن صنفی متخصصین تجهیزات پزشکی کشور گفت: اکنون در بیش از نیمی از دانشگاههای علوم پزشکی کشور دو مدیر تجهیزات پزشکی داریم. یک نفر مدیر تجهیزات پزشکی برای مدیریت تجهیزات پزشکی بزرگ در معاونت درمان و یک نفر مدیر تجهیزات پزشکی برای لوازم مصرفی در معاونت غذا و دارو داریم.
تضاد منافع عامل بخشنامه‌های وزارت بهداشت به نفع داروسازان
وی افزود: این یک بحث کاملا علمی است. بحث تجاری نیست و نباید به افرادی که صلاحیت ندارند به زور مدیران ارشد، صلاحیت بدهیم. اما در سالهای اخیر متاسفانه داروسازانی که در سازمان غذا و دارو و وزارت بهداشت حاکم بودند، بخشنامه‌هایی صادر کردند که بر اساس آن داروسازان می‌توانند در مدیریت تجهیزات پزشکی دخالت کنند.
مسلمی ادامه داد: متاسفانه در مدیریت وزارت بهداشت تضاد منافع بسیار شدیدی وجود دارد. هدف اصلی مسئولان وزارت بهداشت و سازمان غذا و دارو این است که داروسازان به حیطه تخصص و مدیریت تجهیزات پزشکی نفوذ کنند. بر همین اساس هم اخیرا بخشنامه دادند که توزیع کیت قند خون فقط در داروخانه ها باشد.
رئیس انجمن صنفی متخصصین تجهیزات پزشکی کشور اضافه کرد: اخیرا به دنبال این هستند که نه تنها توزیع چسب زخم و ست سرم، بلکه توزیع ایمپلنت‌های ارتوپدی، لنزهای داخل چشم، استنت های قلبی و… را نیز به طور انحصاری به داروخانه های بیمارستانی ببرند.
مهندسان پزشکی را دلسرد یا برکنار کرده‌اند
وی گفت: علت این تداخل مدیریتی و دخالت داروسازان در مدیریت تجهیزات پزشکی این است که داروسازان به دنبال سود بازار تجهیزات پزشکی هستند. با این کار داروخانه حداقل 8 تا 10 درصد از فروش لوازم پزشکی سود می‌برد. در حالی که در گذشته در هر بیمارستانی جدا از داروخانه یک واحد مدیریت تجهیزات پزشکی بود که مهندسان تجهیزات پزشکی مدیریت آن را به عهده داشتند.اکنون نیز باید همین طور باشد. اسم آن را می توانند «تجهیزات خانه» بگذارند مثل داروخانه و نظام مدیریت وسایل پزشکی را به متخصصان و اهل آن بسپارند.
مسلمی افزود: مدیریت تجهیزات پزشکی باید به دست متخصص تجهیزات پزشکی باشد. در واقع مدیران وزارت بهداشت و سازمان غذا و دارو از جایگاه خودشان به نفع داروسازان استفاده می‌کنند. با این روند متخصصان و مهندسان تجهیزات پزشکی واقعا دلسرد شده‌اند و همه معترض هستند.
رئیس انجمن صنفی متخصصین تجهیزات پزشکی کشور ادامه داد: اکنون در بیش از 80 درصد دانشگاههای علوم پزشکی و بیمارستانها مدیریت تجهیزات پزشکی سرمایه‌ای و مصرفی تفکیک شده و در بسیاری از آنها داروسازان را به عنوان مدیران تجهیزات پزشکی قرار داده‌اند و مهندسان تجهیزات پزشکی را بر کنار و بیکار کرده‌اند.
وزیر بهداشت پاسخگو نیست
وی افزود: متاسفانه وزارت بهداشت و شخص وزیر بهداشت در این زمینه پاسخگو نیست، بارها از طرف انجمن صنفی متخصصین تجهیزات پزشکی به وزیر بهداشت نامه نوشتیم و اعتراض کردیم اما وزیر بهداشت که مدعی مردمی بودن است به هیچ کدام از نامه‌های ما پاسخ نداده است و همه را بایگانی کرده‌اند.
مسلمی گفت: مساله این است که داروسازان چه داروسازانی که در بخش دولتی مثل سازمان غذا و دارو کار می‌کنند و چه آنها که در معاونت های غذا و داروی دانشگاهها کار می‌کنند، اکثرا خودشان داروخانه دارند یا شریک هستند و پیدا و پنهان از گردش مالی داروخانه ها منتفع می‌شوند. به همین علت بخشنامه‌هایی صادر می‌کنند که به نفع خودشان است. تضاد منافع داروسازان باعث شده چنین بخشنامه‌هایی صادر کنند و وارد حوزه مدیریت تجهیزات پزشکی بشوند.
وی افزود: در واقع داروسازان ذی نفوذ در وزارت بهداشت و سازمان غذا و دارو بخشنامه‌ها را طوری تدوین و صادر می کنند که به نحوی منافع خودشان تامین شود. یک بخش این مساله تضاد منافع این افراد است و یک بخش آن خطری است که به علت نداشتن صلاحیت داروسازان در مدیریت تجهیزات پزشکی جان و سلامت مردم را تهدید می‌کند.
مسلمی ادامه داد: چطور به خودشان اجازه می‌دهند، مدیریت تجهیزات پزشکی را به دست داروسازان و افرادی بدهند که تخصصی در این زمینه ندارند. مدیریت تجهیزات پزشکی یک حوزه مدیریت عمومی نیست، یک کار کاملا تخصصی است. همان طور که نباید مدیر کل دارو را یک نفر متخصص تجهیزات پزشکی بگذارند، مدیرکل تجهیزات پزشکی نیز نباید داروساز باشد.
سود بازار تجهیزات پزشکی در بیمارستانها
وی در پاسخ به این پرسش ساعت سلامت که گردش مالی بازار تجهیزات پزشکی بیمارستانها چقدر است و چه منافعی در این حوزه وجود دارد، گفت: متاسفانه آمارهای وزارت بهداشت خیلی دقیق نیست اما بخش رسمی بازار تجهیزات پزشکی جدا از بازار قاچاق و غیررسمی، سالانه حدود 3.5 میلیارد دلار است. حدود 35 درصد این بازار لوازم مصرفی است و 80 درصد این بازار تجهیزات مصرفی در بیمارستانهای دولتی گردش دارد.
وی افزود: در واقع گردش مالی تجهیزات پزشکی مصرفی در بیمارستانهای دولتی سالانه حدود یک میلیارد دلار است. لوازمی که خود داروخانه های بیمارستانی با 10 درصد سود به بیمار می فروشند و با تخفیف‌ها و آفرهایی که می گیرند حدود 15 درصد سود این بازار است یعنی عددی در حدود 150 تا 200 میلیون دلار که بالاخره بخشی از آن نصیب داروسازان می‌شود.
مسلمی گفت: همه این مشکلات از زمان وزارت فردی شروع شد که با تشکیل سازمان غذا و دارو، مدیریت تجهیزات پزشکی را زیر نظر داروسازان برد و بعد از آن نیز به ویژه در زمانی که وزیر بهداشت وقت داروساز بود، این نوع بخشنامه‌ها که مدیریت تجهیزات پزشکی بیمارستانها را در انحصار داروسازان درآورد صادر شد و هنوز هم این روند ادامه دارد.
رشته مهندسی پزشکی را نابود می‌کنند
وی افزود: نظر انجمن صنفی متخصصین تجهیزات پزشکی این است که عملکرد سازمان غذا و دارو در جهت نابودی رشته مهندسی پزشکی و تضعیف تخصص مهندسی پزشکی است. علت آن هم تضاد منافعی است که در این حوزه وجود دارد.
وی ادامه داد: یک نفر داروساز هیچ تخصص و صلاحیتی در زمینه تجهیزات پزشکی ندارد و نمی تواند کیفیت این لوازم را بسنجد و تشخیص دهد که کدام وسیله کیفیت بهتری دارد یا کدام وسیله برای چه گروه از بیماران ممکن است حساسیت زا باشد. چنین فردی به عنوان مدیر تجهیزات پزشکی لوازم مصرفی در مقام تایید فاکتورهای بیمارستانی و مسئول سیاستگذاری یا متولی تامین و توزیع قرار می‌گیرد، در حالی که تخصص لازم را ندارد.
رئیس انجمن صنفی متخصصین تجهیزات پزشکی گفت: در دنیای تجهیزات پزشکی تنوع زیادی وجود دارد و در مورد هر کالایی نمونه های متعدد با کیفیت‌های متفاوت وجود دارد. کسی که در مقام تصمیم گیری برای خرید و تامین یک کالا برای یک بیمارستان بر می‌آید باید تخصص لازم را داشته باشند و بتواند بهترین کیفیت را برای بیماران تامین کند، در غیر این صورت حتما بیماران و مردم دچار آسیب می‌شوند.
خطر در کمین بیماران است
وی افزود: بارها اداره کل تجهیزات پزشکی وزارت بهداشت و سازمان غذا و دارو یک کالا را تایید کرده، اما بعدا معلوم شده که کیفیت لازم را نداشته و جمع آوری شده است. کسی که می‌تواند این مسائل را تشخیص دهد، کارشناس تجهیزات پزشکی است نه داروساز.
رئیس انجمن صنفی متخصصین تجهیزات پزشکی کشور تاکید کرد: مهندس تجهیزات پزشکی متخصص این حوزه است که می تواند کاربری درست وسایل پزشکی و عوارض آن را تشخیص دهد. وقتی وزارت بهداشت به تدریج مهندسان پزشکی را کنار می‌گذارد قطعا به تدریج اشتباهات زیادی رخ می‌دهد که سلامت مردم به خطر می‌افتد.
مسلمی ادامه داد: موارد زیادی بوده که یک وسیله پزشکی قاچاق یا تقلبی وارد بازار شده یا یک وسیله پزشکی از سازمان غذا و دارو مجوز گرفته اما بعدا معلوم شده آن کالا در بازار با کیفیت دیگری توزیع شده است. توانایی بررسی و ارزیابی این اقلام و هزینه- فایده استفاده از یک وسیله پزشکی در صلاحیت داروسازان نیست و باید به وسیله متخصص تجهیزات پزشکی که دانش آن را دارد، انجام شود.
اخبار مرتبط:
مدیریت تجهیزات پزشکی بیمارستانها در انحصار داروسازان
اعتراض انجمن صنفی متخصصین به سپردن مدیریت تجهیزات پزشکی به داروسازان
