عضو شورای مرکزی خانه پرستار گفت: تخلفات در مراکز هوم کر بسیار گسترده است و نظارتی بر خدمات آنها نیست. بسیاری از این مراکز به جای پرستار، «کمک پرستار» به خانه های مردم اعزام میکنند. کمک پرستاران حتی در برخی درمانگاهها نیز به عنوان پرستار مشغول فعالیت هستند.
محمود عمیدی در گفتوگو با خبرنگار ساعت سلامت افزود: دوره کمک پرستاری از حدود سال 93 با طراحی معاونت پرستاری وقت در وزارت بهداشت ایجاد شد. ابتدا این دوره به عنوان «بهیار یکساله» مطرح شد و بعد اسم آن را به دوره کمک پرستاری عوض کردند اما تخلفات و مشکلات متعددی در این زمینه وجود دارد.
وی گفت: قرار بر این بود که کمک پرستاری به عنوان یک سطح خدماتی پایین تر از پرستار ایجاد شود و کارهای اولیه مثل جا به جایی بیمار یا کارهای بهداشت اولیه بیماران را انجام دهند. 22 خدمت به عنوان شرح وظایف کمک پرستار مصوب شد اما در عمل بسیاری از افرادی که در این دوره ها ثبت نام کردند بعدا به علت ضعف نظارت در بازار کار درمان، به فعالیتهای پرستاری هم مشغول شدند.
معاون سابق توسعه منابع و مدیریت سازمان نظام پرستاری افزود: برگزاری دوره کمک پرستاری بازار کاری را برای برخی مراکز از جمله سازمان نظام پرستاری ایجاد کرد. افرادی که این دورهها را میگذراندند باید در کلاسهای عملی و بعد دوره کارورزی شرکت میکردند و مدرک می گرفتند اما در موارد متعددی افرادی بدون آموزش کافی و گذراندن واقعی دورهها با پرداخت پول، مدرک گرفتند.
وی گفت: هزینه این دوره ابتدا سه میلیون و 600 هزار تومان بود و بعد به حدود 5 میلیون و 600 هزار تومان افزایش یافت. مدرک آن را نیز قبلا معاونت پرستاری وزارت بهداشت صادر میکرد که اخیرا و در یکسال گذشته به مرکز مهارتی وزارت بهداشت در معاونت آموزشی منتقل شده است.
پرداخت سهم وزارت بهداشت برای دوره کمک پرستاری
عمیدی افزود: برگزار کنندگان این دورهها باید حدود 25 درصد هزینه برگزاری دوره را بابت صدور مدرک به معاونت پرستاری وزارت بهداشت پرداخت میکردند و در مجموع درآمدزایی خوبی با برگزاری این دورهها شکل گرفت.
عضو شورای مرکزی خانه پرستار ادامه داد: تخلفات متعددی در مسیر برگزاری دورههای کمک پرستاری وجود داشت که خوشبختانه در دوره اخیر معاونت پرستاری وزارت بهداشت تا حد زیادی با محدود کردن برگزاری این دورهها در هیات مدیرههای نظام پرستاری و جاهای دیگر جلوی آن گرفته شد.
کمک پرستارانی با مدرک فوق لیسانس
وی گفت: شرط شرکت در دوره کمک پرستاری داشتن دیپلم است اما افراد زیادی با مدرک دانشگاهی لیسانس و حتی فوق لیسانس به علت بیکاری در این دورهها شرکت کردند و با گرفتن مدرک وارد بازار کار شدند. اما تخلفاتی هم در جریان برگزاری این دورهها وجود داشته است و افرادی بدون حضور در کلاسهای تئوری یا گذراندن دوره کارورزی، مدرک گرفته و وارد بازار کار شدهاند.
عمیدی افزود: بسیاری از مراکز هوم کر، از «کمک پرستار» به عنوان «پرستار» استفاده میکنند، در حالی که شرح وظایف و حیطه کاری آنها کاملا متفاوت است. این مراکز افراد بدون صلاحیت را با آموزش چند نکته برای ارائه خدمات پرستاری وارد خانه های مردم می کنند. به همین علت بسیاری از بیماران و افرادی که از آنان مراقبت پرستاری میگیرند دچار عفونت یا عوارض شدید میشوند و نه تنها نظام پرستاری بلکه هیچ جای دیگری به این تخلفات رسیدگی نمیکند.
عضو شورای مرکزی خانه پرستار ادامه داد: در مواردی حتی در برخی درمانگاهها از کمک پرستاران یا حتی در مواردی از افرادی که هیچ دورهای ندیدهاند. بدون اینکه صلاحیت داشته باشند برای ارائه خدمات پرستاری استفاده می شود و جان بیماران به خطر می افتد.
جان بیماران در خطر است
عمیدی گفت: بسیاری از خدمات پرستاری را حتی بهیاران یکساله هم نباید انجام دهند. مثلا بهیاران حق تزریق وریدی ندارند و فقط می توانند تزریق عضلانی یا پانسمانهای کوچک را انجام دهند اما کمک پرستاران در همه این مورد وارد می شوند. حتی نوار قلب می گیرند و خدمات مختلف تخصصی پرستاری را انجام می دهند.
معاون سابق سازمان نظام پرستاری گفت: چون حقوق پرستاران بالاتر است بسیاری از مراکز هوم کر و حتی درمانگاهها از «کمک پرستاران» به عنوان نیروهای ارزان استفاده می کنند و هیچ نظارتی از طرف هیچ ارگانی از جمله سازمان نظام پرستاری وجود ندارد.
وی ادامه داد: قرار بود در مجموع 10 هزار نفر کمک پرستار در کشور آموزش ببینند اما بعدا بسیار بیش از این تعداد و شاید بیش از 50 هزار نفر در مراکز مختلف این آموزش ها را دیدند و مدرک گرفتند. برخی وارد بازار کار شدند. برخی هم وارد بازار کار نشدند و با وجود اشباع بازار هنوز برگزاری این دورهها ادامه دارد.
عمیدی گفت: حدود هزار مرکز هوم کر در کشور مجوز دارند اما تعداد کمی از آنها قانون را رعایت میکنند و در بسیاری از این مراکز کمک پرستاران، به جای پرستار برای ارائه خدمات تخصصی مراقبتی به خانههای مردم اعزام میشوند.
خبرنگار: معصومه حامدی بستان آباد