مشاور سلامت الکترونیک سازمان نظام پزشکی از دریافت گواهی امضای دیجیتال در بیش از ۷۰ درصد جامعه پزشکی خبر داد و گفت: بسترهای کاربردی‌سازی امضای دیجیتال پزشکان فراهم نیست و باید بیمه‌ها ورود کنند.
به گزارش ساعت سلامت به نقل از سازمان نظام پزشکی، دکتر حسین ریاضی گفت: در حال حاضر بالغ بر ۴۰ تا ۴۵ هزار گواهی امضای دیجیتال توسط سازمان نظام پزشکی برای پزشکان صادر می‌شود این کار از سال ۹۸ شروع شده است و تاکنون تقریبا بیش از ۷۰ درصد جامعه پزشکی که مطب فعال دارند و خدمت ارائه می‌دهند نسبت به دریافت گواهی امضا الکترونیک اقدام کرده اند.
وی افزود: در بحث گواهی امضای دیجیتال پزشکان دو قسمت داریم؛ یکی صدور گواهی امضای دیجیتال است که توسط سازمان نظام پزشکی در حال اجرا است با توجه به اینکه تاریخ انقضای گواهی امضا دیجیتال یک یا دو سال است بایستی پزشکان مجددا درخواست تمدید گواهی امضا داشته باشند ولی مهم‌تر از صدور گواهی امضای دیجیتال، کاربردی سازی آن است.
وی ادامه داد: البته این موضوع از حیطه سازمان خارج بوده و توسط سامانه‌ها و پنل‌های بیمه‌ای و سازمان‌های بیمه‌گر که رسیدگی الکترونیک به اسناد را انجام می‌دهند یا سازمان‌هایی که با وزارت بهداشت در ارتباط و ذینفع این موضوع هستند طبق قانون بایستی بحث کاربردی‌سازی امضا را بر عهده داشته باشند وعلمیات اجرایی آن را انجام دهند.
دکتر ریاضی افزود: بر اساس قانون تجارت الکترونیک برای اسنادپذیری اسناد الکترونیک مفهومی به نام امضای دیجیتال در نظر گرفته شده است. مجموعه وزارت صنعت معدن و تجارت زیر ساخت این گواهی را صادر کرده‌اند و دستگاه‌ها بر اساس نیازشان مجوز دریافت می‌کنند. در حوزه سلامت، وزارت بهداشت مجوز مرکز میانی گواهی امضای الکترونیک را در حوزه سلامت پیگیر است و این زیر ساخت را با تفاهم نامه‌ای که در سال‌های قبل با سازمان نظام پزشکی منعقد کرده در اختیار سازمان نظام پزشکی کشور قرار داده است تا این سازمان نسبت به صدور بستر امضای دیجیتال برای پزشکان اقدام کند.
وی گفت: کاربردی‌سازی گواهی امضا الکترونیک صرفا صدور این گواهی امضا توسط سازمان نظام پزشکی نیست بلکه به این معنا است که در تبادلات الکترونیکی که اتفاق می‌افتد، امضای دیجیتال قابلیت درج بر روی نسخ الکترونیک را داشته باشد مثلا در سامانه نسخه الکترونیک رایج، یک سمت سازمان یا شرکتی است که خدمات نسخه ارائه می‌دهد همان پنلی که پزشکان نسخه را در آن ثبت می‌کنند.
مشاور سلامت الکترونیک سازمان نظام پزشکی ادامه داد: اولا باید این سامانه به امضای دیجیتال مجهز شود یعنی گواهی امضای دیجیتال بایستی امکان درج بر روی اسناد الکترونیک را داشته باشد تا چنانچه بعد از ارسال اسناد به وزارت بهداشت به منظور درج در پرونده الکترونیک سلامت و یا سازمان بیمه‌گر به عنوان رسیدگی کننده به اسناد نسخ الکترونیک این امکان وجود داشته باشد اسناد با امضای الکترونیک به سمت سازمان‌های مقصد ارسال شود.
بیمه ها ورود کنند
وی افزود: متاسفانه تاکنون سازمان‌های بیمه‌گر بصورت عملیاتی سرویس‌ها و پنل‌های نسخه الکترونیک‌شان را کاربردی نکرده‌اند این بدان معنی است، پزشکی که گواهی امضای دیجیتال دارد و این قابلیت را دارد که نسخه را به امضای الکترونیک متصل کند ولیکن به دلیل نبود زیر ساخت‌های عملیاتی از سوی سازمان‌های بیمه گر، پزشک امکان ارسال نسخه را با امضای الکترونیک به سازمان بیمه‌گر ندارد بنابراین تا زمانی که پنل‌های بیمه‌ای مجهز به امضای الکترونیک نشوند عملا گواهی امضاهای الکترونیک که تاکنون به پزشکان صادر شده است قابلیت عملیاتی‌سازی ندارند.
وی افزود: اینکه امضای دیجیتال پزشکان صرفا بر بستر گوشی تلفن همراه قابل استفاده است یا از طریق رایانه شخصی و تبلت نیز قابلیت استفاده را دارد یک نکته حائز اهمیتی است. وقتی گواهی امضای دیجیتال برای پزشکان صادر می‌شود بر اساس مقررات مرکز صدور گواهی الکترونیکی «ریشه» (قانون تجارت الکترونیک این مقررات را تدوین کرده اند) از نظر فنی زوج کلیدهایی صادر می‌شود یا گواهی امضای الکترونیک در قالب فایل الکترونیکی بایستی روی یک تجهیز امنی نگه داری شود.
دکتر ریاضی ادامه داد: وقتی این گواهی امضا تحویل پزشک داده می‌شود چون کارت نظام پزشکی که از سوی سازمان نظام پزشکی صادر می شود مجهز به چیپست (chipset) هوشمند است گواهی امضا روی تجهیز چیپست قرار می‌گیرد و از طریق کارتخوان‌ها قابلیت استفاده دارد.
وی افزود: این قابلیت امکان ثبت اسناد را بصورت الکترونیکی وامن فراهم می‌کند اگر بخواهیم کارت هوشمند را با موبایل یا پی سی جایگزین کنیم، لازم است دیوایس امن را در این محیط‌ها هم در نظر بگیریم در محیط موبایل سیم کارت و بخشی از فضای ذخیره‌سازی مویابل امکان نگهداری گواهی امضا را بصورت امن دارد در نتیجه این گواهی امضا دیجیتال بصورت الکترونیکی قابلیت استفاده و بهره برداری از طریق گوشی‌های هوشمند را از این طریق فراهم می‌کند.
کاربرد اصلی امضای دیجیتال انکار ناپذیری نسخ الکترونیک است
وی اضافه کرد: ولی اگر بخواهند امضای دیجیتال را در قالب رایانه شخصی استفاده کنند این گواهی امضا در تجهیز خاصی نگهداری می شود و از طریق «پورت یواس بی» قابلیت استفاده در فضای رایانه شخصی را فراهم می‌کند. در حال حاضر با همکاری و مشارکت مراکزی که گواهی امضای دیجیتال صادر می‌کنند امکان تحقق این امر نیز وجود دارد.
مشاور سلامت الکترونیک سازمان نظام پزشکی گفت: زمانی که پزشکان برای ثبت نام عضویت در سازمان یا دریافت کارت عضویت‌شان اقدام می‌کنند بصورت مستقل درخواست گواهی امضای دیجیتال می‌کنند. احراز هویت به دو شکل انجام می‌گیرد؛ ابتدا از سرویس احراز هویت ثبت احوال، مدارک تحصیلی وزارت بهداشت و اطلاعات تماس بصورت الکترونیک و بر خط استعلام می‌شود و بعد با مراجعه حضوری به نظام پزشکی بحث احراز هویت‌شان تکمیل و امکان صدور گواهی امضای دیجیتال فراهم می‌شود. این امضا وقتی در سامانه مربوطه مورد استفاده قرار می‌گیرد امکان استعلام صحت و سقم امضای دیجتیال بصورت بر خط وجود خواهد داشت.
وی با بیان اینکه اصلی‌ترین کاربرد امضای دیجیتال‌عدم انکار یا انکار ناپذیری نسخ الکترونیک است، اظهار داشت: وقتی گواهی امضای دیجیتال در اسناد دیجیتال مورد استفاده قرار می‌گیرد، سازمان بهره بردار مانند بیمه‌ها که از سند استفاده می‌کنند مطمئن می‌شوند این سند از نظر اصالت و هویت خدشه‌ای بدان وارد نیست و اگر تغییری در سند اتفاق بیفتد یا سند الکترونیک مخدوش شود از روی گواهی امضای دیجیتال مشخص می‌شود و می‌توان اصالت اسناد پزشکی را سنجید.
دکتر ریاضی تاکید کرد: بزرگترین مخاطره‌ای که در صدور نسخ به شکل الکترونیک وجود دارد این است که چنانچه این نسخ مجهز به امضای الکترونیک نباشد عملا انکار ناپذیری نسخ زیر سوال است و این سند بصورت حقوقی قابلیت استنادپذیری نخواهد داشت.
