ماماهای ایران پس از ماهها تحمل و گلایه در محافل و رسانه‌ها دیگر طاقت نیاوردند و تجمع بزرگی را مقابل ساختمان وزارت بهداشت برگزار کردند.
به گزارش ساعت سلامت، اعتراض اصلی ماماها به تضعیف جایگاه این رشته در مراکز بهداشتی و درمانی، بی توجهی به جایگاه این حرفه در تامین سلامت مادران و کاهش تبعات زیان بار سزارین و کاهش زایمان طبیعی است که به علت تعارض منابع متخصصان زنان که در وزارت بهداشت و نظام تعرفه گذاری نیز دستی بر آتش دارند، رقم خورده است.
ماماهای کشور به اجرا نشدن مواد ٤٩، ٤٦، و ٥٠ قانون جوانی جمعیت و تغییر نام ماما به «مراقب ماما» در شبکه بهداشت اعتراض دارند.
در این تجمع دانشجویان مامایی با در دست داشتن بنرهایی از نبود عدالت آموزشی و شرایط نامناسب بخش‌های آموزشی و نداشتن دفاتر مستقل آموزشی مامایی در بیمارستان اعتراض کردند.
پرسش ماماها این است که چرا وزارت بهداشت به جای تقویت و استفاده بهینه از پتانسیل‌های این رشته در اجرایی شدن قوانین جمعیتی و ایجاد تشکیلات جمعیتی در زیر مجموعه مامایی و بهداشت باروری، دست به حذف مامایی در سطح مدیریت زده است.
ناهید خداکرمی رئیس انجمن علمی مامایی ایران پیش از این به خبرنگار ساعت سلامت گفته بود: سایه سنگین تعارض منافع بر سر دسترسی آسان زنان کشور به خدمات مامایی به وضوح دیده می شود. مساله ای که در کنار حذف هویت ماماها در شبکه بهداشت، ماماهای کشور را آزار می دهد و خدمات مورد نیاز مادران باردار را برای مردم و بیمه‌ها گران کرده است.
وی افزود: به بهانه طرح تحول سلامت، پست سازمانی مامایی را در شبکه بهداشت کشور حذف كردند تا فرزندآورى در حاشيه قرار گيرد. این مساله برای هویت حرفه‌ای ماماها رنج آور است. چرا در کشوری که مشکل آن کاهش نرخ بارورى است. هویت حرفه ای ماماها را تغییر داده و نادیده گرفته‌اند؟
تعارض منافع در وزارت بهداشت به نفع پزشکان متخصص به زیان ماماها
به گفته خداکرمی سیاستگذاری سلامت بارداری کشور به سمتی است که با بارداری مانند بیماری برخورد می‌شود و زنان برای دریافت خدمات دوران بارداری به سمت جراحان زنان، خدمات غیر ضروری و سزارین هدایت می شوند.
وی افزود: سیاستگذاریهای سلامت بارداری در کشور توسط کسانی انجام می شود که منافع آنها در بخش خصوصی و مطب‌های تخصصی است.
رئیس انجمن علمی مامایی ایران همچنین گفته است: برنامه پزشک خانواده بدون ماما مغایر با اولویت‌های جمعیتی کشور و قانون جوانی جمعیت است. وزارت بهداشت اگر می خواهد پیشگیری به معنای واقعی انجام شود و قانون جوانی جمعیت اجرا شود باید آن را در دل همه برنامه‌های اجرایی از جمله پزشک خانواده تعریف کند.
وی ادامه داد: با اینکه قانون جوانی جمعیت، وزارت بهداشت را مکلف به گسترش و توسعه خدمات باروری، سلامت بارداری و مشاوره فرزندآوری کرده است اما در روند اجرای طرح پزشک خانواده از نظر نیروی انسانی که بتواند این خدمات را ارائه دهد، خلاء بسیار قابل توجهی احساس می شود.
بر اساس ماده 46 قانون جوانی جمعیت وزارت بهداشت مکلف است به منظور آموزش دانشجویان علوم پزشکی و کارکنان نظام سلامت با رویکرد افزایش رشد جمعیت و تأکید بر اثرات مثبت بارداری و زایمان طبیعی، فواید فرزند آوری، کاهش فاصله ازدواج تا تولد فرزند اول و همچنین کاهش فاصله بین تولد فرزندان، حداکثر تا یک سال پس از لازم الاجرا شدن این قانون، اجرا شود.
بر اساس ماده 49 این قانون وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مکلف است امکان زایمان طبیعی در بیمارستان ها و زایشگاههای دولتی را به گونه‌ای فراهم کند که برای افراد تحت پوشش بیمه و مراجعین فاقد پوشش بیمه ای به صورت کاملا رایگان انجام شود.
تکلیف وزارت بهداشت برای افزایش تعداد ماماها
همچنین متناسب با آمایش سرزمینی، ظرف حداکثر دو سال پس از ابلاغ قانون جوانی جمعیت، با توجه به استانداردهای سطح بندی ارائه خدمات، ترتیبی اتخاذ کند که همه زنان باردار حداکثر طی مدت یک ساعت با وسیله نقلیه معمول به خدمات زایشگاهی ایمن و استاندارد دسترسی داشته باشند.
وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی همچنین مکلف است نسبت به ارتقای مهارت مامایی کشور و افزایش تعداد ماماهای فعال در بیمارستانها و زایشگاهها به طرق مختلف از جمله تعهد خدمت به گونه ای اقدام کند که ظرف دو سال پس از لازم الاجرا شدن این قانون به ازای هر دو مادر در حال زایمان یک ماما در کل مدت فرآیند زایمان طبیعی حاضر باشد.
کاهش سالانه 5 درصد از سزارین
در ماده 50 قانون جوانی جمعیت که اجرای آن از جمله مطالبات ماماهای معترض است نیز آمده است: وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مکلف است در راستای تأمین، حفظ، ارتقاء سلامت مادر و نوزاد و کاهش سالانه پنج درصد (۵درصد) از میزان زایمان غیرطبیعی نسبت به نرخ کل زایمان در کشور تا رسیدن به نرخ میانگین جهانی، این موارد را اجرا کند:
الف ـ یکپارچهسازی سیاست های ترویج زایمان طبیعی و کاهش زایمان غیرطبیعی در حوزه‌های بهداشت، درمان، آموزش، پژوهش، غذا، دارو، خدمات بیمه‌ای و برقراری ارتباط منطقی بین آنها
ب ـ آموزش و فرهنگ سازی برای زایمان طبیعی و آموزش‌های فردی به مادر باردار و خانواده
پ ـ برقراری نظام تضمین کیفیت مهارت آموزی و ارائه خدمات مراقبت بارداری و زایمان در قالب کارگروهی توسط ماماها، پزشکان و متخصصان زنان و زایمان، اطفال، بیهوشی و بقیه کارکنان مرتبط
ت ـ پذیرش دستیار زنان و زایمان متناسب با سهمیه مناطق با اولویت مناطق محروم و ممانعت از خروج متخصصان از محل تعیین شده در زمان پذیرش سهمیه مناطق
اصلاح تعرفه‌های پزشکی به نفع زایمان طبیعی
ث ـ اصلاح تعرفه‌ها و کارانه در جهت افزایش زایمان طبیعی در چهارچوب قوانین و مقررات
ج ـ ممنوعیـت پرداخت بیمه در موارد زایمـان به روش جراحـی، خارج از دستورالعمل‌های ابلاغی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مگر در مواردی که بیمه‌گر قبل از لازم الاجرا شدن این قانون متعهد به پرداخت بوده باشد.
چ ـ توسعه منظم و منسجم زایمان‌های بدون درد با تجهیز بیمارستان‌های دانشگاههای علوم پزشکی و تأمین متخصص و کاردان و کارشناس بیهوشی و مانند آن به عنوان جایگزین زایمان به روش جراحی به میزان سالانه پنج درصد افزایش، نسبت به سال پایه و تاثیرگذاری آن بر شاخص‌های اعتبارسنجی بیمارستانها.
ح ـ ارتقای کیفیت مراقبتهای بارداری در راستای فرزند آوری و زایمان طبیعی، مبتنی بر پرونده الکترونیک یکپارچه و برخط سلامت با امکان دسترسی در کلیه بخش‌های بهداشت و درمان دولتی و غیردولتی، بر اساس استقرار راهنماهای بالینی سلامت مادر و جنین و با رعایت سطح بندی خدمات
خ ـ وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مکلف است نسبت به ارزشیابی عملکرد کارکنان بهداشتی ـ درمانی برحسب میزان رضایت مادران، در ارائه مراقبت با کیفیت بارداری و زایمان طبیعی و اعمال آن در کارانه ارائه‌دهندگان خدمات اقدام کند.
د ـ وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی موظف است عملکرد بیمارستانها را در زمینه کاهش سالانه پنج درصد از میزان زایمان به روش جراحی نسبت به نرخ کل زایمان با رعایت موازین علمی در جهت حفظ سلامت مادر و جنین به عنوان پیش نیاز اعتباربخشی به بیمارستانها قرار دهد.
ذ ـ وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مکلف است پنج درصد از بودجه‌های عمرانی خود را به بهبود کیفیت محیط‌های زایشگاهی از نظر فیزیکی و بهداشتی اختصاص دهد. از سال سوم اجرای این قانون پرداخت سهم هر زایشگاه منوط به افزایش میزان رضایت مادران باردار از محیط فیزیکی زایشگاه است.
بیشتر بخوانید:
ماماها از حق تعرفه گذاری پرستاری در زایشگاه محروم شدند
برنامه پزشک خانواده بدون ماما مغایر با قانون جوانی جمعیت است
