استاد دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی گفت: دولت آینده باید بر پیشگیری از بیماری ها متمرکز شود و به علت ضعف ما در امر پیشیگیری وزیر بهداشت آینده می تواند از تجربه کشورهای دیگر در امر پیشگیری بیماری ها استفاده کند.
به گزارش ساعت سلامت در ادامه سلسله گفت‌وگوهای «سلامت بدون سانسور» در حاشیه همایش‌های مشترک کبد و گوارش، آندوسکوپی‌های گوارشی و هپاتیت تهران با دکتر محمدرضا زالی فوق تخصص گوارش و کبد و استاد تمام دانشگاه که سابقه 40 ساله فعالیت در حوزه‌های مختلف سلامت را دارد هم صحبت شدیم.
شما به عنوان یک استاد پیشکسوت حوزه سلامت چه توصیه‌هایی برای نفرات جدید دولت و به خصوص برای شخص اول اجرایی کشور دارید؟
دو نکته کلیدی در کشور وجود دارد که اهمیت و اولویت دارد یکی امنیت و یکی سلامت؛ یعنی پابه‌پای هزینه‌هایی که برای امنیت می‌گذاریم باید به همان اندازه برای سلامت هم هزینه کنیم.
پیشنهاد اصلی من این است که دولت آینده اصول طب پیشگیری را در جامعه در اولویت قرار دهد چون هزینه کمتری می‌خواهد و مشارکت بیشتر مردم جامعه را درپی خواهد داشت چرا که مردم برای سلامت و عمرشان ارزش قائل هستند.
لازم است افراد به رعایت نکات پیشگیری تشویق شوند. معضل اصلی ما در حوزه سلامت جامعه سه یا چهار بیماری است که در رأس هستند یعنی بیماری‌های قلبی – عروق، دیابت و کبد چرب و سرطان‌ها که در رأس علل مرگ و میر و آسیب‌پذیری جامعه قرار دارند.
بسیاری از موارد این بیماری ها قابل پیشگیری است. پیشگیری می‌تواند مانع بیماری‌های قلب و عروق، فشار خون، دیابت، کبد چرب، چاقی، تصادفات رانندگی و بسیاری از سرطان‌ها شود.
بزرگترین کاری که یک مسئول در این رابطه انجام می‌دهد آموزش نکات و اطلاع رسانی است. هیچ چیزی بهتر از این نیست که افراد خودشان درگیر سلامت خود شوند و در جهت تامین سلامت خودشان مسئول شوند.
غفلت از بیماری‌های قابل پیشگیری در ایران
اگر واقعاً عدم تحرک داریم، اگر غذای زیادی مصرف می‌کنیم، اگر وزن زیاد داریم مطمئن باشید که سکته‌های قلبی، دیابت، فشار خون و نارسایی کبد، نارسایی کلیه و سرطان‌ها پیش روی ما خواهد بود.
بالاخره این‌ها معضلاتی است که منجر به از کار افتادگی، بیماری شدید و در نتیجه بستری در بیمارستان‌ها و هزینه دارو و درمان است.
دوست دارم راجع به نکته خاصی در این همایش مهم که همایش بیماری‌های کبد و گوارش هست، صحبت کنم. بحث امروز ما راجع به هپاتیت بود.
معضلات خیلی زیادی در سال‌های گذشته راجع به هپاتیت B در کشور داشتیم ولی می‌بینید که با مشارکت همگانی و دولت واکسیناسیون انجام شد و هیچ چیزی نتوانست مثل این واکسیناسیون در جلوگیری از انواع و اقسام بیماری‌ها مشابه هپاتیت B، نارسایی کبد و سرطان کبد کبد جلوگیری کند.
اما بخشی از جامعه ما این واکسن را نزده‌اند، یعنی 35 یا 40 سال به بالاها نزده‌اند، این‌ها ممکن است دچار ویروس هیاپتیت بشوند. این ویروس در بدنشان هیچ‌گونه علامتی ندارد. اما باید بدانند که ناقل هستند.
انجام تست هپاتیت بسیار ارزان و راحت است. به همه مردم می‌گویم یک بار در عمرتان این تست را انجام بدهید یا مثبت است یا منفی، اگر منفی که تا آخر عمر خیال‌تان راحت است اگر هم مثبت هستید امکانات درمان خوشبختانه وجود دارد و می‌شود از عوارض بیماری جلوگیری کرد .
باید با آگاهی دادن به عموم مردم، انجام تست هپاتیت B را ترویج کرد. اگر تست هپاتیت B آنها مثبت است با مراجعه به مراکز درمانی و با امکانات درمانی موجود می‌توانند تمام این بیماری‌ها را کنترل کنند، نگران نباشند و بخش واکسیناسیون هم تا آنجا که امکان دارد با مشارکت مردم به نحو احسن انجام می شود که شده، و ما امروز تقریباً خیالمان راحت است.
– به طور معمول وقتی دولت‌ها عوض می‌شوند نقاط ضعف مطرح شده و گفته می‌شود در این موارد بهتر است کار شود حالا شما بگویید نقطه قوت نظام سلامت چیست؟
نقطه قوت نظام سلامت ما نیروهای انسانی و امکانات سیستم انسانی است، استفاده بهینه از این نیروهای انسانی و امکانات قطعاً می‌تواند ما را به قله سلامت برساند، منتها این هنر، ظرافت، تدبیر و خرد رئیس جمهور و وزیر جدید بهداشت است که از این امکانات به نفع تأمین سلامت جامعه استفاده کند.
– به نظر شما وزیر آینده بهداشت از کجا می‌تواند مشورت‌های مستند و منطقی دریافت کند؟
پزشکی کاملا براساس علم، براساس تجربه و مهارت است. کسانی که در این زمینه سال‌ها پیشکسوت هستند و تجربه دارند می توانند مشاوران خوبی باشند.
می‌توان از این ذخایر مهم علمی استفاده کرد تا علم آنها راهگشایی باشد برای حفظ سلامت جامعه ولی به نظرم باید این مساله با اسناد علمی و شواهد علمی و تجربه‌ای که در این راه وجود دارد همراه شود یا از سایر کشورها استفاده کنند در جهت پیشگیری. ما نیروهای انسانی خیلی خوبی داریم که باهوش و خلاق و مسئولیت‌پذیر هستند. ای کاش بشود امر مهم مشارکت آنان در تصمیم‌گیری مسایل کلان کشور در زمینه سلامت محقق شود.
گفتگو از: دکتر امیر صدری
