رئیس پژوهشگاه غدد و متابولیسم دانشگاه علوم پزشکی تهران گفت: ۴ درصد مرگ و میرها در ایران که حدود ۱۶ هزار نفر در سال می‌شود به دلیل ابتلا به دیابت است.
به گزارش ساعت سلامت به نقل از ایلنا، افشین استوار افزود: تا قبل از کرونا حدود ۸۲ درصد علل مرگ در کشور به علت بیماری‌های غیرواگیر رخ می‌داد. بیماری‌های قلبی و عروقی با ۴۳ درصد، سرطان با ۱۶ درصد، دیابت با ۴ درصد و بیماری‌های مزمن تنفسی مانند بیماری آسم و بیماری‌های انسداد ریوی با ۴ درصد مهمترین بیماری‌های غیرواگیر هستند که بیشترین علل مرگ در ایران را تشکیل می‌دهند.
وی گفت: از حدود ۴۰۰ هزار مرگ سالیانه قبل از کرونا حدود ۳۲۰ هزار مرگ به دلیل بیماری‌های غیر واگیر رخ می‌داد.
رئیس پیشین مرکز مدیریت بیماری‌های غیرواگیر وزارت بهداشت افزود: ۷۵ درصد جمعیت کشور در شهرها زندگی می‌کنند. این تغییرات دموگرافیک، تغییرات دیگری به دنبال خود داشته است که از جمله آن شهرنشینی بوده که مشخصه این سبک زندگی، کم تحرکی و دریافت زیاد کالری است، همزمان ترافیک، آلودگی صوتی، آلودگی هوا و… نیز در سبک زندگی شهری وجود دارد.
افزایش ۳۰ درصدی دیابت در کشور
وی بیان کرد: ترکیب کم تحرکی و پرخوری از جمله عوامل خطر است. علاوه بر این غذای نامناسب هم می‌خوریم، مصرف میوه و سبزی و فیبر در غذا کم بوده و مصرف قند، شیرینی و چربی اشباع شده در آن زیاد است.
استوار گفت: از سال ۱۳۹۵ تا ۱۴۰۰ شیوع دیابت از ۱۱درصد در جمعیت به ۱۴ درصد در جمعیت رسیده است که معنی افزایش ۳۰ درصدی شیوع دیابت در کشور است. این در حالی است که ۴ درصد مرگ و میرها در ایران که حدود ۱۶ هزار نفر در سال می‌شود به دلیل ابتلا به دیابت است.
رئیس پژوهشگاه غدد و متابولیسم دانشگاه علوم پزشکی تهران یادآور شد: علی‌رغم اینکه حدود ۷۵ درصد افراد دیابتی نسبت به بیماری خود آگاهی دارند. فقط ۶۵ درصد این افرد درمان مناسب را دریافت می‌کنند. نکته مهم اینکه این درمان هم در برخی مواقع موثر نیست و فقط درمان ۳۰ درصد از بیماران منجر به کنترل دیابت می‌شود.
وی افزود: ۹۰ درصد جمعیت دیابتی کشور دارای دیابت نوع دوم است و ۱۰ درصد دارای دیابت نوع یک و یا دیابت بارداری هستند. دیابت بارداری عمدتا یک وضعیت موقت بوده و افراد پس از زایمان و دوران بارداری دیگر دیابت ندارند با این حال ممکن است در برخی افراد این نوع دیابت نیز ادامه پیدا کند.
تاثیر تریاک بر دیابت رد شده است
وی درباره تاثیر تریاک بر کنترل دیابت نیز گفت: مطالعات مختلفی وجود دارد که مصرف مواد مخدر را برای کنترل دیابت رد می‌کنند. شواهد علمی زیادی وجود دارند که نشان می‌دهد که مصرف اپیوم و تریاک تأثیری بر کنترل دیابت ندارد. حتی اگر فرض کنیم تأثیر محدودی هم داشته باشد در مقابل عوارض بسیار زیادی دیگر هم دارد که موجب مشکلات بیشتری می‌شوند.
وی ادامه داد: باید واقعیت را درست تبیین کرد، افرادی که الکل و مواد مخدر می‌فروشند روی نا آگاهی افراد حساب باز می‌کنند تا بازار خود را داشته باشند اما باید جامعه را آگاه کرد.
۳۰ درصد افراد جامعه در مرحله پیش دیابت قرار دارند
استوار گفت: قند خون ناشتای بالای ۱۲۶ را مرحله دیابت تعریف می‌کنیم اما اگر قند خون افراد بین ۱۰۵ تا ۱۲۶ داشته باشد این مرحله پیش دیابت است.
وی افزود: پیش دیابت وضعیتی است که در آن فرد مستعد ابتلا به دیابت است. مزیت آن این است که می‌توان با اصلاح سبک زندگی، اصلاح مصرف مواد غذایی، کاهش وزن، ترک سیگار یا مصرف الکل از ابتلا به دیابت جلوگیری کرد. ۳۰ درصد افراد جامعه در وضعیت پیش دیابت قرار دارند که می‌تواند گروه بسیار خوبی برای مداخلات آموزشی و اطلاع‌رسانی باشد.
جغرافیای دیابت در ایران
وی در مورد توزیع جغرافیایی دیابت نیز گفت: دیابت در استان‌های شمالی و نوار مرکزی کشور تا جنوب دیابت بسیار زیاد است. در واقع ۵ استان مازندران، گیلان، خوزستان، یزد و سمنان بیشترین شیوع دیابت را دارند. در استان‌های نوار شرقی و منتهی‌الیه غربی مانند کرمان، خراسان، هرمزگان، سیستان و بلوچستان، آذربایجان غربی، شرقی، کردستان و کرمانشاه شیوع دیابت کمتر است. دلایل عمده این پراکندگی وجود شهرهای بزرگ، کم تحرکی و دریافت کالری بیشتر در شمال و مرکز کشور است.
خبرنگار: یاسر مختاری
